- Jej pełna nazwa to Piękny Jaś z Doliny Dunajca znajduje się na liście produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. To potwierdza wielowiekową tradycję uprawy i wykorzystania tego ziarna w kuchni polskiej.


Fasola biała zawiera tłuszcze roślinne, białko, węglowodany, błonnik, cukry, witaminy - witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6 i B9), witamina C, D, E i K oraz minerały - cynk, fosfor, magnez, mangan, miedź, potas, selen, wapń i żelazo. Warzywo te to ważny element diety przeciwdziałającej zmianom nowotworowym, cukrzycy i chorobom układu sercowo-naczyniowego. Wzmacnia serce i wątrobę, obniża cholesterol, zapobiega napadom głodu, a dzięki obecności inhibitorów proteaz hamuje powstawanie komórek rakowych. Biała fasola w przeciwieństwie do grochu nie zawiera sodu, tym skuteczniej więc chroni nas przed nadciśnieniem. Jest podstawą lub dodatkiem wielu potraw z kuchni całego świata. Znamy ją z zup fasolowych, barszczu ukraińskiego czy meksykańskich dań typu tortilla i buritto. Fasola biała jest też doskonałym zamiennikiem mięsa, a ostatnio chętnie wykorzystujemy ją nawet do wypieku ciast.
Biała fasola to doskonałe źródło białka. Jego procentowy udział w składzie ziaren jest nawet wyższy niż w przypadku mięsa. W związku z korzystnym profilem aminokwasów może ono stanowić w diecie alternatywę dla białka zwierzęcego. Jest jednym z zalecanych ekwiwalentów mięsa dla wegan i wegetarian. W składzie białej fasoli znajdują się ponadto węglowodany (łatwo przyswajalna skrobia i błonnik) oraz niewielkie ilości tłuszczów, głównie nienasyconych (m.in. kwas alfa-linolenowy).Biała fasola zasobna jest w witaminy z grupy B, w szczególności B1, B6 i kwas foliowy. Znajdują się w niej także znaczne ilości minerałów takich jak żelazo, cynk, magnez, potas. Spośród innych wartościowych związków, które obecne są w białej fasoli, warto wymienić lecytynę, izoflawony i inhibitory proteaz. .
Bogaty skład białej fasoli czyni z niej cenny element diety. Jej regularne spożywanie służy profilaktyce wielu chorób i wpływa korzystnie na ogólny stan zdrowia. Białko stanowi podstawowy budulec wszystkich komórek ciała. Węglowodany są najważniejszym źródłem energii, a nieprzyswajalny błonnik odgrywa bardzo istotną rolę w procesie trawienia. Stymuluje perystaltykę jelit, ma właściwości probiotyczne, spowalnia wchłanianie glukozy, pośrednio przyczynia się do obniżenia poziomu cholesterolu. Tym samym ułatwia trawienie, sprzyja oczyszczaniu organizmu ze zbędnych i toksycznych produktów przemiany materii, zmniejsza ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2, wpływa korzystnie na profil lipidowy krwi, co jest istotne w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych.
Niezbędne dla zdrowia są także dostarczane przez białą fasolę nienasycone kwasy tłuszczowe. Wzmacniają one odporność organizmu, wykazują właściwości przeciwnowotworowe i przeciwzapalne (podobnie jak obecne w białej fasoli inhibitory proteaz), regulują gospodarkę lipidową, wspomagają pracę układu nerwowego, krwionośnego i narządu wzroku, ułatwiają przyswajanie rozpuszczalnych w tłuszczach witamin.Zawarte w białej fasoli witaminy z grupy B wykorzystywane są w wielu procesach fizjologicznych, np. tworzeniu przeciwciał i hemoglobiny. Przede wszystkim jednak regulują funkcje układu nerwowego, m.in. wspomagają zdolności poznawcze (działanie takie ma również lecytyna) i stabilizują nastrój. Ważnymi składnikami białej fasoli są także minerały, w które jest zasobna. Żelazo ma funkcje krwiotwórcze, wspomaga układ immunologiczny i nerwowy. Do prawidłowego działania tego ostatniego niezbędny jest też magnez i potas, które ponadto m.in. regulują napięcie mięśni, działanie układu sercowo-naczyniowego, uczestniczą w procesach metabolicznych. Dzięki wysokiej zawartości cynku spożywanie białej fasoli ma korzystny wpływ na stan skóry i jej przydatków, wzmacnia odporność i pomaga łagodzić objawy infekcji. Cynk uczestniczy ponadto w produkcji hormonów (m.in. płciowych) i enzymów. Na gospodarkę hormonalną oddziałują też obecne w fasoli izoflawony – fitohormony o budowie zbliżonej do estrogenów, które np. łagodzą objawy menopauzy i działają osłonowo na prostatę.